Oczyszczacz powietrza a koszty eksploatacji – na co zwrócić uwagę?
Zakup oczyszczacza powietrza to dobra inwestycja wszędzie tam, gdzie za oknami smog, spaliny czy kurz. Planując jednak budżet na zakup urządzenia, warto w nim uwzględnić nie tylko cenę danego modelu, ale również szacunkowe koszty eksploatacji, np. w ujęciu rocznym.
SPIS TREŚCI:
1. Oczyszczacz powietrza tani w eksploatacji - fakt czy mit?
2. Czynniki wpływające na koszt eksploatacji
a. Pobór mocy oczyszczacza powietrza
b. Zużycie filtrów do oczyszczacza powietrza - od czego zależy?
c. Jak poznać, że nadszedł czas na wymianę filtra?
d. Cena i dostępność części wymiennych
e. Koszt eksploatacji filtrów dla przykładowych modeli oczyszczaczy
3. Wydajność oczyszczacza powietrza (CADR)
4. Podsumowanie
1. Oczyszczacz powietrza tani w eksploatacji – fakt czy mit?
Odpowiedź brzmi: To zależy. Nieraz bowiem kupując tani oczyszczacz powietrza, po czasie okazuje się, iż urządzenie będzie droższe w eksploatacji niż nam się wydawało.
Oczywiście nie jest to też regułą, ale warto być świadomym możliwych dodatkowych kosztów, a przed zakupem urządzenia wziąć pod uwagę następujące czynniki.
2. Czynniki wpływające na koszt eksploatacji oczyszczacza powietrza
- Pobór mocy
- Zużycie filtrów - od czego zależy?
- Cena i dostępność części wymiennych i zapasowych
- Wydajność oczyszczacza powietrza (przekładająca się na powierzchnię, którą urządzenie będzie w stanie oczyścić)
a. Pobór mocy
Zależny od trybu pracy urządzenia. Maksymalny pobór mocy średniej klasy oczyszczacza (przeznaczonego do 30-50 m2) to zazwyczaj około 50-60 W, co można porównać do tradycyjnej żarówki o średniej mocy.
Oczywiście zwyczajnie nie ma potrzeby, aby oczyszczacz cały czas pracował w trybie najwyższej prędkości.
Z reguły będzie to więc kilkanaście minut wysokich obrotów, które stopniowo będą przechodziły ku coraz niższym, aż w końcu urządzenie będzie jedynie podtrzymywać niski poziom zanieczyszczeń, pracując na najniższej prędkości. Sprzętami o niskim poborze mocy są np. oczyszczacze powietrza Electrolux (Electrolux Pure A9 PA91-604DG czy Electrolux PA91-404DG).
Często więc przez większość dnia oczyszczacz działa w najwolniejszym trybie pracy. Dla lepszego zobrazowania poboru mocy, przygotowaliśmy tabelę, w której porównaliśmy oczyszczacz do kilku przykładowych urządzeń.
PORÓWNANIE POBORU PRĄDU POPULARNYCH URZĄDZEŃ W DOMU
* wyliczony na podst. danych dot. taryfy G11 w 2019 roku
** założyliśmy, iż urządzenie nie będzie pracować w trybie maksymalnego oczyszczania. Przyjęliśmy więc uśrednioną szacunkową wartość, obliczoną na podstawie danych o poborze mocy kilku najpopularniejszych oczyszczaczy
b. Zużycie filtrów - od czego zależy?
-
- Sposób eksploatowania sprzętu
- Lokalizacja miejsca zamieszkania
- Elementy wyposażenia zwiększające ilość zanieczyszczeń
W powyższym akapicie poświęciliśmy już trochę uwagi użytkowaniu sprzętu w kontekście jego dziennego zużycia prądu. W tym fragmencie chcielibyśmy rozwinąć tę myśl, zwracając uwagę na to, że sposób eksploatowania sprzętu będzie tak naprawdę zależny od naszych potrzeb.
To jakie mamy potrzeby i oczekiwania względem oczyszczacza powietrza zależy zaś głównie od stopnia zanieczyszczenia powietrza w naszym otoczeniu.
Jeżeli mieszkamy przy ruchliwej ulicy, do naszego domu przedostawać się będzie tlenek węgla, siarki czy azotu czy aldehydy, występujące w spalinach. Możemy mieć też do czynienia ze sporą ilością pyłu czy kurzu wzniecanego przez przejeżdżające samochody.
Wtedy zarówno filtr HEPA, odpowiedzialny za filtrację cząstek stałych, jak również filtr węglowy, chroniący nas przed szkodliwymi gazami, będą szybciej się zużywać.
Podobnie sprawa wyglądać może w spokojnej dzielnicy domków jednorodzinnych, gdzie pali się różnej jakości paliwem opałowym (nie wspominając już o skrajnych przypadkach, jak stare meble czy śmieci). Analogicznie miasta takie jak Pszczyna czy Żywiec, ze względu na ukształtowanie terenu, borykają się również od lat z problemem smogu. W takich przypadkach wspomniane przez nas filtry czeka również sporo pracy.
Nie należy również zapominać o czynnikach wewnętrznych, pochodzących z wnętrz naszych mieszkań czy domów, tj. roztoczy kurzu domowego, sierści zwierząt, formaldehydzie ukrytym w farbach czy lakierach, benzopirenie powstającym przy okazji palenia papierosów czy przypalenia czegoś w kuchni.
Dlatego też w zależności od indywidualnych potrzeb i preferencji, użytkownicy mogą korzystać ze sprzętu np. przez godzinę dziennie, kilka godzin podczas pobytu w pracy czy cały dzień.
c. Jak poznać, że nadszedł czas na wymianę filtra?
Jeżeli widzisz, że kolor Twojego filtr HEPA niebezpiecznie zbliża się do czarnego, to najwyższy czas na wymianę na nowy. Najlepiej kupić w tym momencie zestaw razem z filtrem węglowym . Po pierwsze, opcja ta jest często bardziej ekonomiczna. Po drugie, przez rok użytkowania, kiedy to filtr węglowy wchodzi w reakcję z innymi związkami chemicznymi, może zmniejszyć się jego skuteczność. Czasami zdarza się również, iż filtr nabiera nieprzyjemnego zapachu.
Dostępność części jest również ciekawym wątkiem. O ile problem ten zasadniczo nie występuje w przypadku dużych koncernów czy producentów znanych z produkcji oczyszczaczy. O tyle tanie, nieznane szerzej modele, dostępne czasem na portalach aukcyjnych czy podczas promocji w supermarketach, mogą przysporzyć nieco problemów w kwestii dostępności filtrów. W takim przypadku warto dopytać sprzedawcę o warunki eksploatacji filtrów (dostępność, cena, okres zużycia).
d. Cena i dostępność filtrów wymiennych i zapasowych
Do elementów wymiennych w każdym oczyszczaczu zaliczamy przede wszystkim filtry. I tu w zależności od producenta, zarówno liczba tych filtrów, jak i zalecany okres ich wymiany może się różnić. Niektórzy producenci wyposażają swój sprzęt w dodatkowe filtry, mające w teorii chronić bardziej użytkownika.
Tymczasem stosowany w większości sprzętów filtr HEPA H13 zapewnia już 99,95% ochronę przed pyłami zawieszonymi, kurzem, pyłkami roślin, drobnoustrojami, bakteriami i innych zanieczyszczeniami w formie stałej.
O rodzajach filtrów można przeczytać w artykule "Filtry do oczyszczaczy powietrza i klasy filtrów czym się różnią?"
W połączeniu z filtrem węglowym, zatrzymującym z kolei wszelkie lotne substancje szkodliwe, skutecznie bronią naszego zdrowia. Wszelkie zaś dodatkowe filtry, typu filtr fotokatalityczny, lampa UV czy krzemionkowy są głównie chwytem marketingowym, mającym na celu przekonanie klientów do wydania większej liczby pieniędzy.
Wyjątkiem jest filtr nawilżający, stosowany w urządzeniach 2w1 (oczyszczacz powietrza z nawilżaczem). Ma on za zadanie zapobiegać uwalnianiu kamienia, chroniąc przy okazji przed zarazkami i pleśnią. Koszty takich filtrów mogą być różne w zależności od producenta i żywotności. W przypadku filtra przeznaczonego do modelu Philips AC4080/30 Combi zapłacimy 69 zł. Za filtr wodny do modelu oczyszczacza Sharp KC-D50EUW producent życzy sobie ok. 300 zł.
W przeciwieństwie do nawilżaczy ultradźwiękowych, urządzenia z nawilżaczem ewaporacyjnym pozwalają korzystać z bieżącej wody z kranu. Dla większej pewności, wodę tę można dodatkowo przefiltrować w dzbankach z filtrem (np. typu Brita). Oszczędzi to nieco pracy filtrowi nawilżającemu, dzięki czemu będzie on dłużej przydatny.
Większość marek informuje użytkowników o sugerowanym czasie eksploatacji filtrów. Warto więc mieć to na uwadze i zapoznać się z tymi wytycznymi przed zakupem sprzętu. Z drugiej strony w przypadku niektórych okres ten jest jednak przesadzony lub niedostosowany do polskich realiów.
Produkując jedną serię urządzeń na kilka rynków europejskich, producenci czasem nie zdają sobie sprawy, iż eksploatacja filtra może wyglądać inaczej np. w Niemczech, gdzie głównym problem z jakim urządzenia się zmagają są pyłki roślin, a inaczej w Polsce, gdzie największym problemem jest smog.
Dlatego też ze swojej strony zalecamy zawsze uśredniać czas wymiany filtrów do roku.
W poniższej tabeli prezentujemy koszt eksploatacji filtrów dla przykładowych modeli oczyszczaczy (wg zaleceń producentów). Wszystkie modele możesz porównać w rankingu oczyszczaczy powietrza, stworzonym w oparciu o relację jakości do ceny urządzenia.
KOSZT EKSPLOATACJI FILTRÓW DLA PRZYKŁADOWYCH MODELI OCZYSZCZACZY
(wg zaleceń producentów)
* Zakładając stosowanie się do zaleceń producentów. W przypadku długich okresów eksploatacji (np. 3 lat w przypadku Phillipsów, nie gwarantujemy iż filtr ten będzie równie skuteczny).
Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na urządzenia Xiaomi, w którch znajdziemy zintegrowane filtry cylindryczne, 3w1. Podobny rodzaj filtrów stosuje ostatnio w swoich sprzętach Philips. Oczyszczacze powietrza Philips Dual Scan (AC 2959/53, AC3055/50, AC3858/50) posiadają również wygodne rozwiązanie 3w1. Analizując koszty eksploatacji powyższych modeli, oczyszczacze powietrza Klarta (Klarta Forste 4 i Klarta Stor 2) oraz oczyszczacze Philips należą do najtańszych na rynku.
Uwaga! Ze względu na smog występujący w Polsce przez niemal cały rok, warto sprawdzić stan filtrów po roku użytkowania.
3. Wydajność oczyszczacza powietrza (CADR)
Wyrażana w m3/h, informuje użytkownika o tym, ile metrów sześciennych powietrza urządzenie jest w stanie przefiltrować w ciągu godziny pracy.
Na podstawie tej informacji jesteśmy w stanie wyliczyć objętość, jak również powierzchnię pomieszczeń, w których oczyszczacz ma być używany. Za przykład może posłużyć nam oczyszczacz powietrza Electrolux Pure A9 PA91-604DG o współczynniku CADR (wydajności 620 m3/h).
Przyjmuje się, iż oczyszczacz powinien być w stanie wymienić powietrze w pokoju 3 razy w ciągu godziny. 620 m3/h/ 3 = 206,6 m3/h. Na tej podstawie widzimy, iż omawiany Electrolux powinien poradzić sobie z kubaturą ok. 206 m3. W celu uzyskania powierzchni, do jakiej urządzenie jest przeznaczony, podzielmy teraz kubaturę przez wysokość pomieszczenia, przykładowo 2,7 m. 206,6 m3 / 2,7 m = 76,5 m2.Więcej o doborze oczyszczacza powietrza w artykule "Jak wybrać oczyszczacz powietrza do mieszkania"
Uwaga! Przedstawione wyżej obliczenia mają zastosowanie dla maksymalnej wartości współczynnika CADR, osiąganej w przypadku pracy urządzenia w najwyższym trybie prędkości.
Dobierając oczyszczacz do powierzchni, warto zawsze założyć nieco większą powierzchnię, którą urządzenie ma oczyścić. Przykładowo poszukując sprzętu do 20 m2, polecamy wybrać oczyszczacz przeznaczony na 30 m2. Wyższa wydajność pozwoli osiągnąć przyzwoite wyniki oczyszczania przy jednocześnie cichej pracy.
Podsumowanie
Znalezienie oczyszczacza powietrza taniego w eksploatacji może nie należeć do najłatwiejszych. Na szczęście zwracając uwagę na kilka parametrów, takich jak pobór mocy czy cena i dostępność filtrów, jesteśmy w stanie oszacować realny koszt eksploatacji urządzenia.
Potwierdzam, że w przypadku Sharpa ta 10-letnia żywotność w polskich warunkach jest niemożliwa. My wymieniliśmy je po dwóch latach, choć prawdopodobnie powinniśmy nawet wcześniej.
W Sharpach jest napisane, że filtr nie traci swoich właściwości gdy jest firmowo zapakowany przez 10 lat… Współczuję jeśli filtr nie został wymieniony po 6 miesiącach używania.
Filtry warto wymieniać co rok, acz nie jest to reguła, W niektóych miastach jak pokazują użytkownicy na fb po pół roku trzeba było wymienić Dobrze, że są jeszcze zamienniki, bo przynajmniej na tym mozemy oszczedzic
Można jeszcze wybrać taką markę oczyszczacza , żeby ceny filtrów były rozsądne. Wtedy zamienniki są zbędne.
Dostępność faktycznie jest istotna. Rozważałem zakup oczyszczacza z Lidla (Silvercrest chyba) do małego pokoju, ale filtry trzeba zamawiać z zagranicy. Jak doliczyć przesyłkę, to w porównaniu z ceną samego oczyszczacza wychodzi nie mało.